Werknemers zonder papieren, die nauwelijks meer dan 3 euro per uur verdienen op de wijngaarden in het rijke noorden van Italië, zeggen dat ze het slachtoffer zijn van racisme en onmenselijke werkomstandigheden. 'Als ze je te laat betalen, kan je niet eten.'

Hoe krijgt de Green Deal waarmee de Europese Commissie de economie wil verduurzamen in de praktijk gestalte? Journalist Hans Wetzels trok voor MO* op onderzoek uit. In deze derde aflevering: Frankrijk, waar landbouwverduurzaming essentieel is voor de toekomst van het platteland.

Kunnen vleesvervangers een oplossing zijn voor noodlijdende boeren, de klimaatverandering én problemen met de volksgezondheid? Denemarken trok 168 miljoen euro uit voor onderzoek naar vleesvervangers en premies voor boeren die plantaardige eiwitten produceren. ‘Een win-winsituatie voor iedereen.’

Het noorden van Italië krijgt steeds meer te kampen met extreme droogte. Dat is slecht nieuws voor de boeren, maar ook voor liefhebbers van Italiaanse ham en kaas. Ook de helft van de Europese rijst komt uit de regio. ‘Zonder water kan hier niks groeien.’

Van designfestivals tot prestigieuze prijzen: vlas van eigen bodem is hot en happening. De sterke, vochtabsorberende vezel vraagt minder water om in linnen om te toveren dan katoen en we kweken het gewoon hier, in Vlaanderen. Maar betekent dat dan automatisch dat linnen duurzaam is? 

Het was alweer een kurkdroge zomer. Hoe kan onze landbouw zich aanpassen aan een steeds droger en warmer klimaat? Wetenschappers en innovatieve boeren zoeken naar nieuwe gewassen en technieken die hopelijk een antwoord kunnen bieden voor een onzekere toekomst.

Het Belgische palmolie- en rubberbedrijf SIAT maakt zich schuldig aan inbreuken op milieu- en mensenrechten in West-Afrika. Dat stelden enkele vertegenwoordigers van lokale gemeenschappen uit Ghana, Ivoorkust en Nigeria tijdens een bezoek aan ons land. ‘Dit is landroof.’

Hoe kun je als boer een positieve ecologische voetafdruk achterlaten? Daar is Anne van Leeuwen van ‘regeneratieve boerderij’ Bodemzicht dagelijks mee bezig. ‘Het bekende duurzaamheidsverhaal draait om minder schadelijk zijn; ik wil helemaal niét schadelijk zijn.’

Al enkele decennia experimenteert Schotland met grootschalige verwilderingsprojecten. ‘Dit is rewilding: wij verwilderen met bomen. We conserveren niet alleen, maar we creëren ook - het gaat om restauratie. We brengen de dingen terug naar hoe ze ooit waren.’

Anderhalf jaar geleden besloten Alexandre en Laurence hun perceel om te vormen tot een voedselbos, een concept waar natuur en landbouw elkaar opnieuw vinden. ‘Wat is er beter dan een verse appel die om de hoek werd geoogst? Toch geen Pink Lady met conserveringsmiddelen die al weken onderweg is?’

Terwijl de Portugese overheid met mijnbouwlicenties strooit, dreigt de lokale bevolking hiervoor een hoge prijs te betalen. ‘Mijnbouw leidt tot een verstoring van het landschap. Hoe kun je doen alsof je alle gevolgen kunt voorspellen en controleren?’

Volgens Albert Heijn krijg je een ‘lekker gevoel’ van per vliegtuig ingevoerd fruit, in hapklare stukken in plastic verpakking. Met de aankoop draag je bij aan betere leefomstandigheden in Afrika. Is dat zo? En hoe zit het met de duurzaamheid?