“Witte Huis kiest voor plan B in Irak”

Gelooft de Amerikaanse regering nog dat haar eigen troepen de opstanden in Irak de kop kunnen indrukken? Goed geïnformeerde Amerikaanse kranten schrijven dat de regering-Bush er intussen van uitgaat dat ze haar soldaten in Irak ten laatste begin volgend jaar massaal moet beginnen terugtrekken. 
Op het terrein is er van die ommezwaai nog niets te merken. Door de troepenversterkingen die de Amerikaanse regering sinds begin dit jaar naar Irak stuurde, hebben de VS er nu bijna 165.000 militairen. De extra troepen moeten het geweld tussen soennieten en sjiieten in Bagdad de kop indrukken. Maar nu worden er meer aanslagen gepleegd in de naburige provincies en in andere steden, terwijl de situatie in de hoofdstad na een aanvankelijke verbetering alweer verslechtert. 
De voorbije dagen schreef een hele reeks Amerikaanse journalisten met goede contacten in regeringskringen dat het Witte Huis er nu van uitgaat dat de grote Amerikaanse legermacht niet lang meer in Irak zal kunnen blijven. Het lijkt erop dat Bush zich knarsetandend schikt naar de aanbevelingen die de Iraq Study Group (ISG) in december bekend maakte. 
De werkgroep van Democratische en Republikeinse buitenlandexperts, die geleid werd door James Baker en Lee Hamilton, raadde het Witte Huis aan bijna alle gevechtstroepen tegen maart 2008 uit Irak weg te halen. De overblijvende Amerikaanse soldaten zouden zich moeten toeleggen op de opleiding van Iraakse troepen, de bescherming van Amerikaanse installaties en de jacht op de Al-Qaedastrijders die in het land vermoed worden. 
Ondertussen zouden de VS ook gesprekken moeten aanknopen met Syrië en Iran, twee landen die kunnen helpen Irak te stabiliseren. Bush wees ook die laatste aanbevelingen in december van de hand, maar lijkt daar al sinds enige tijd op terug te komen. 
“Ja, dat Baker-Hamiltonplan lijkt nu het officiële beleid van het Witte Huis te zijn”, schreef David Ignatius donderdag in zijn column voor de Washington Post. De New York Times meldde vorig weekend als dat de regering aan “concepten” werkt om de troepensterkte in Irak tegen het midden van 2008 terug te brengen tot 100.000 manschappen. Tegen die tijd loopt de campagne voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen van dat jaar op volle toeren. 
Amerikaanse militairen ter plaatse, zoals luitenant-generaal Ray Odierno die het bevel voert in Bagdad, pleiten ervoor de huidige troepensterkte ook in 2008 ongewijzigd te houden. Maar dat lijkt politiek gezien onhaalbaar. 
“Weinig of geen Republikeinen willen de verkiezingen ingaan met 150.000 Amerikaanse soldaten die nog altijd onder vuur liggen”, schreef de politieke analist David Broder donderdag in een andere column in de Washington Post. In zijn stuk citeerde Broder de “verrassend realistische” Mitch McConnell, de voorzitter van de Republikeinse fractie in de Senaat. Volgens McConnel “gaan we in de herfst een andere kant uit” en zal de president die koerswijziging leiden. 
In een opiniestuk met als titel “De lessen van Vietnam” dat donderdag in de Los Angeles Times verscheen, breekt zelfs de voormalige buitenlandminister Henry Kissinger een lans voor het Baker-Hamiltonplan. Kissinger stond altijd achter de oorlog in Irak en adviseerde de voorbije jaren Bush en de huidige buitenlandminister Condoleezza Rice. Maar nu lijkt ook Kissinger ervan overtuigd dat Amerika zijn troepenmacht in Irak moet afslanken. 
“Het welslagen van een strategisch plan kan niet worden vastgemaakt aan een arbitraire deadline… Maar het mag ook het uithoudingsvermogen van het Amerikaanse publiek niet zozeer op de proef stellen dat het de nodige steun verliest in het politieke proces. We moeten een politieke oplossing distilleren uit de deels overlappende en deels tegengestelde standpunten van de Iraakse partijen, de buurlanden en andere betrokken landen. Anders kan de Iraakse ketel overstromen en iedereen overspoelen,” schrijft Kissinger.