Moeilijk om alle restricties goed op te volgen

Iran vecht tegen corona in vakantiemodus

© Relief International

Normaal loop je over de koppen in de bazaar van Teheran tijdens de nieuwjaarsvakantie. De lente kondigt in Iran het nieuwe jaar aan en de mensen vertrekken op reis. Dit jaar wordt het volk echter aangemaand thuis te blijven wegens het coronavirus, dat Iran bijna onherkenbaar verandert. Voor de Belg Olivier Vandecasteele is het alle hens aan dek. Hij staat aan het hoofd van Relief International in Iran. De bevolking heeft het met de nieuwjaarsvakantie moeilijk om alle restricties netjes op te volgen.

‘We redden hier mensenlevens, met de broodnodige steun van donoren,’ getuigt Vandecasteele. ‘Onze teams leverden als eerste, met Europese hulp (ECHO), een lading beschermend materiaal voor hulpverleners die vooraan staan in de strijd tegen het virus. Onze mensen werken non-stop om die leveringen te garanderen. Het gaat over meer dan 50.000 items zoals beschermende pakken en 40.000 testkits. En dat allemaal ondanks het wereldwijde tekort.

Je moet je realiseren dat er de laatste jaren een opeenvolging van slecht nieuws is geweest. De Amerikaanse economische sancties, de enorme overstromingen van 2019, begin 2020 stortte dat Oekraïens vliegtuig hier neer. Het moreel is duidelijk beïnvloed. Voor de Iraniërs is het veel om te slikken in een mum van tijd.’ Met ook nog eens de prijzenoorlog in de oliesector komt Iran in een perfecte storm terecht.

Sinds vorig weekend krijgen de Iraniërs hun enige vakantie van het jaar, de nieuwjaarsvakantie van twee weken. Traditioneel viert men nu de komst van de lente. De Iraniërs laten oude problemen achter en starten het nieuwe kalenderjaar met een schone lei. Dat gaat gepaard met bezoekjes aan vrienden en familie. Mensen worden aangespoord om thuis te blijven want het land schommelt momenteel rond de vijfde plaats in de corona-statistieken. Meer dan een miljoen Iraniërs zouden de oproepen van de overheid in de wind hebben geslagen, en zijn toch op vakantie vertrokken in eigen land. De piek van het aantal nieuwe slachtoffers lijkt dus uitgesteld te worden in Iran.

‘Veel mensen lijken de dood niet meer te vrezen’ - F.

‘De autostrades richting Kaspische kust staan vol, de autoriteiten kunnen het onmogelijk controleren dus laat men begaan,’ zegt K., een jonge vrouw die in de stad Rasht studeerde. ‘Vele duizenden auto’s staan stil in en rond de tunnels van het Elboers gebergte, ten noorden van de megastad Teheran.

Allemaal willen ze maar één ding, een rustpauze na een verscheurend hard jaar. Trump heeft de afgelopen weken extra maatregelen afgekondigd tegen Iran, en dat terwijl het land al in volle corona crisis zat.’ Sinds eergisteren is het wel officieel verboden om te reizen tussen de steden.

© Relief International

Teams van Relief International brengen materiaal naar de ziekenhuizen in Teheran.

Een radicaal ander jaar

Volgens Vandecasteele is de impact van de pandemie enorm. ‘De straten zijn soms zo goed als leeg in Teheran, ook hier is de lucht properder dan normaal. Het is een megastad in slow motion geworden. Het is nu normaal de drukste periode van het jaar. Dit nieuwjaar zal radicaal anders zijn, de families worden in hun kern getroffen. We hebben ons zo goed mogelijk proberen voorbereiden op het nieuwjaar. Onze teams werken aan het publiek bewustzijn rond het virus. Duizenden pamfletten, posters en billboards werden verspreid. In samenwerking met UNHCR brengen we die boodschappen tot bij de meest fragiele gemeenschappen (zoals vluchtelingenkampen met Afghanen, waarvan er zo’n drie miljoen zijn in Iran, nvdr) die soms weinig toegang tot informatie hebben.’

‘Dit nieuwjaar zal radicaal anders zijn’ - Olivier Vandecasteele

Blijf op de hoogte

Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van het mondiale nieuws
Het leger, overheden, mollahs, allemaal hadden ze opgeroepen om vooral thuis te blijven tijdens de vakantie. De Viceminister van Volksgezondheid liet weten dat als men nu niet sterk reageert, Iran nog maanden kan worstelen met het virus. Slechts een deel van de bevolking geeft gehoor aan zulke smeekbedes.

Volgens Vandecasteele is vooral het verzekeren van medisch materiaal moeilijk, als gevolg van de internationale sancties. ‘Door de sancties was de initiële reactie op het virus trager dan normaal. Relief Internationalheeft een unieke positie om goederen te importeren door onze OFAC-licentie voor humanitaire doeleinden. De binnenlandse productie van bijvoorbeeld handgel is overbelast. De afgelopen dagen kwamen er pakketten uit Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. De Verenigde Naties hebben beschermende uitrusting kunnen verspreiden. We blijven importeren, maar het is nog steeds ingewikkeld. Het is duidelijk dat het gezondheidssysteem, dat redelijk goed is in Iran, al onder de sancties leed, wat de eerste reacties aan het begin van de crisis niet vergemakkelijkte. Welke aanpak het beste is, is momenteel onduidelijk. De verkiezingen vielen bovendien samen met de eerste besmettingen, en men aarzelde over de het al dan niet houden van verkiezingen.’

Volgens de Iraanse overheid komt veel medicatie en materiaal niet aan in het land omwille van de Amerikaanse sancties. Washington ontkent dat. Begin deze week werden een team van Artsen Zonder Grenzen het land uitgezet, het regime vertrouwt amper westerse hulp. Beide regeringen praten voorlopig enkel nog via een Zwitsers diplomatisch kanaal. ‘Veel mensen lijken de dood niet meer te vrezen’, zegt F., een internationaal gerenommeerde Iraanse artieste die in Teheran woont. ‘De regering zegt dat iedereen moet thuisblijven, maar velen gaan de straat op, of vertrekken op reis.’ De vrees leeft dan ook bij de overheid dat ouderen over het hele land nu sneller besmet zullen worden.

‘De angst overheerst, en tegelijkertijd is er een soort vreemde, misplaatste vreugde rond nieuwjaar.’ - F.

Een golf van steun

Vandecasteele: ‘Nowruz is het belangrijkste feest voor de Iraniërs. Normaal gesproken gaan veel mensen naar de familie, ook in het buitenland als ze zich die luxe kunnen permitteren. Maar nu is het bijna niet meer mogelijk om het land te verlaten, of zonder quarantaine in het buitenland aan te komen. We voelen wel een golf van steun. Het land verenigt zich rond gezondheidspersoneel. Op sociale netwerken zijn er video’s met informatie en acties van medisch personeel. Het voelt alsof het hele land hen ondersteunt. De betrokken industrieën draaien op volle toeren om de benodigde apparatuur te leveren. Sommige van mijn collega’s hebben verjaardagen of huwelijken geannuleerd om hun werk voort te zetten. Er is een grote beweging, omdat het virus iedereen treft, rijk of arm, stad en platteland.’

De gigantische aantallen reizende Iraniërs zijn geen goed nieuws voor de Perzische hospitalen. ‘Het is algemeen geweten dat de ziekenhuizen in de problemen zitten’, zegt F. ‘Veel dokters en verplegers zijn gestorven nadat ze mensen hadden behandeld. Er zijn gewoon te weinig voorzieningen, te weinig medicijnen.’ De ongehoorzaamheid lijkt het volk na al die jaren bijna in het bloed te zitten. ‘Bij jullie in Europa is de wet belangrijk. Hier in Iran lijkt men steeds minder te geven om regels.’ Ondanks het hoge aantal besmettingen is de regering geen fan van hevige quarantaines zoals in Frankrijk, de overheid heeft nu eenmaal niet de middelen om mensen die zonder werk vallen, te vergoeden.

‘Dit jaar was enorm zwaar voor ons,’ zucht F. ‘Ik heb Iran nog nooit zo gezien. De angst overheerst, en tegelijkertijd is er een soort vreemde, misplaatste vreugde rond nieuwjaar.’ Ondanks dat de overheid alle officiële vieringen geschrapt heeft, wordt her en der toch vuurwerk afgestoken. De winkels blijven desondanks gewoon open, uit vrees geen inkomsten meer te hebben. En de klanten blijven komen. ‘Ik blijf mensen vragen binnen te blijven,’ zegt F. Ze post diezelfde dag nog een video op Instagram, waar ze haar duizenden volgers aanspoort hun verantwoordelijkheid te nemen. ‘Wat moet ik wensen voor het nieuwe jaar, als alle hoop verloren is?’

De maatregelen gaan ver. Shoppingcenters worden omgevormd tot ziekenhuis. Tienduizenden gevangenen werden ondertussen vrijgelaten, uit schrik dat het virus de overvolle gevangenissen zou overspoelen. Afghaanse vluchtelingen in Iran, die Europa wilden bereiken, keren terug naar Afghanistan, waar ze op hun beurt het virus verspreiden. Internationaal heeft enkel Japan voorlopig steun aangeboden.

Shoppingcenters worden omgevormd tot ziekenhuis.

Ook R., een toeristengids, vierde nieuwjaar thuis. ‘Van oudsher is Nowruz een sociaal feest, waar we samen dansen en eten. Nu hebben we elkaar via video beste wensen gestuurd.’ R. verdiende tot enkele maanden geleden goed haar brood. Dagelijks gidste ze Iraanse en internationale toeristen door de eeuwenoude stad Persepolis. ‘Het aantal toeristen is sinds de protesten tegen het regime in november enorm gedaald. Het conflict met de Verenigde Staten en de vliegtuigcrash hielpen niet. Maar met het virus zijn er gewoon geen toeristen meer, zelfs geen Iraniërs. Dit is de doodsteek voor een van de enige rendabele sectoren die Iran nog had.’

Nowruz brengt in normale omstandigheden een enorme economische boost met zich mee. In 2019 verbleven er zo’n 25 miljoen reizigers in hotels, wat meer dan een miljoen tijdelijke jobs creëerde. De Iraanse autoriteiten hebben ondertussen alle reisbureaus, luchtvaartmaatschappijen en hotels bevolen boekingen en tickets terug te betalen en af te zien van annuleringskosten.

Ondertussen roept de internationale gemeenschap op (o.a. EU, China en Rusland) om Iran te helpen. Volgens Washington weigert Iran hun humanitaire hulp. Minister van Buitenlandse Zaken Javad Zarif schreef op Twitter: “The US administration gleefully takes pride in killing Iranian citizens on Nowruz. (…) Iran won’t break.” President Rohani hoopt op steun uit het overheidsfonds dat gevuld is met olie-opbrengsten. Daarnaast klopte Iran voor de eerste keer in een halve eeuw aan bij het IMF voor een lening.

© Uitlander

Jongeren wandelen rond Shitgal Lake in het noorden van Teheran tijdens de Nowruz vakantie

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2770   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

  • Uitlander is een platform dat verhalen uit het buitenland brengt. Nederlandstalige (r)emigranten verspreid over de hele wereld, krijgen met Uitlander een plek om media uit te wisselen, zo

Met de steun van

 2770  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.