Doha is het centrum van de Arabische diplomatie

Doha is de hoofdstad –en eigenlijk ook de enige stad– van het Golfstaatje Qatar. Doha heeft een slecht imago bij boerenbonden en andersglobalisten omdat de huidige ronde van besprekingen om de wereldhandel nog verder te liberaliseren de naam van de stad draagt. Sinds de lancering van de onderhandelingsronde in 2002 is er nog niet veel vooruitgang gemaakt, al hoopt men bij de Wereldhandelsorganisatie deze zomer nog op een doorbraak.
Intussen heeft Doha zich wel opgeworpen tot de diplomatieke hoofdstad van het Midden-Oosten. Dat gebeurde in mei met een opvallende en succesvolle bemiddeling tussen de strijdende partijen in Libanon, maar eerder nam de Qatarese diplomatie ook al initiatieven voor politieke dialoog in Jemen en Gaza.
Het diplomatieke succes van Doha heeft verschillende oorzaken: de sterk gestegen olie- en gasprijzen, die het bnp deden stijgen van vijf miljard dollar in 1995 tot 43 miljard dollar in 2007; het gebrek aan macht, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Egypte en Saoedi-Arabië; en vooral de goede relaties met alle spelers in de regio. Qatar onderhoudt goede contacten met Iran en Syrië, maar ook met Saoedi-Arabië en Egypte en zelfs met de VS –die hun grootste basis in de regio in Qatar hebben– en Israël.
In december 2007 nodigde Qatar de Iraanse president uit op een historisch eerste bezoek aan de Gulf Cooperation Council, terwijl in april 2008 de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Tzipi Livni te gast was op een door Qatar georganiseerd forum over democratie. In maart 2008 werd –zonder veel fanfare weliswaar– de eerste katholieke kerk geopend en er staan nog vijf christelijke kerken in de steigers.
Deze opmerkelijke diplomatieke flexibiliteit belet het land van emir Hamad bin Khalifa Al-Thani niet opvallende standpunten in te nemen. Qatar deed bijvoorbeeld niet mee met Saoedi-Arabië en Egypte toen die landen de Israëlische inval in Libanon in 2006 goedkeurden, en in 2007 stemde Qatar, als enige Arabische land in de VN-Veiligheidsraad, tegen de resolutie voor de oprichting van een VN-Tribunaal voor de moord op de Libanese premier Hariri.
De geloofwaardigheid van Qatar in de regio heeft wellicht ook te maken met het feit dat de sunni-meerderheid er voortdurend rekening moet houden met een aanzienlijke shia-minderheid van bijna een kwart van de bevolking.
Doha is overigens ook het hoofdkwartier van al-Jazeera, de meest bekeken satellietzender uit de Arabische wereld, die in toenemende mate in de rest van wereld gevolgd wordt dankzij de Engelstalige uitzendingen en de website. De zender is volgens ingewijden het geesteskind van sjeikha Muza bint Nasser Al-Masnad, wiens vader Qatar moest ontvluchten omdat hij protesteerde tegen het vroegere regime.
Ook sportliefhebbers moeten Doha in de gaten houden. Na de Aziatische Spelen in 2006 maakt de Qatarese hoofdstad zich op om in 2011 zowel de Aziatische Indoor Spelen als het Aziatisch Voetbalkampioenschap te ontvangen. Qatar stelde zich ook kandidaat om de Olympische Spelen van 2016 te organiseren, maar moest die kandidatuur onlangs staken. (gg)