'Het huidige rechtspopulisme komt niet uit de lucht gevallen. Het is een reactie op de perverse effecten van het neoliberalisme in de Europese Unie.' MO* ging graven naar die effecten in een afgelegen, leeggelopen industriestadje in Oost-Duitsland: Eisenhüttenstadt.

De European Bank for Reconstruction and Development zegt haar investeringen in steenkool te hebben opgeschort. Toch probeerde een van haar klanten, de Poolse energiegigant PGE, dit jaar nog een kolenmijn te openen. Hoe geloofwaardig zijn dan de klimaatambities van de Europese ontwikkelingsbank?

De European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) raakt steeds weer in opspraak. Dat toont dit verhaal van de bouw van een nieuwe vervuilende houtfabriek in Oekraïne. ‘Hoe kan de EU ons land milieueisen opleggen, terwijl Europese banken miljoenenleningen verstrekken aan monstervervuilers?’

Europa moet het groenste continent ter wereld worden, zo wil de Europese Commissie het. Maar de nieuwgevonden ambities voor een duurzaam Europa dreigen nu al te verzuipen in een moeras van bedrijfslobby’s, nationale belangen en druk van de fossiele industrie.

Toen een groep Roemeense bouwvakkers in Berlijn wekenlang geen loon kreeg voor hun werk, kwamen ze in opstand. Veel protestacties, gesprekken met de vakbond en rechtszaken later blijven de malafide bouwbedrijven nog steeds buiten schot. ‘Het systeem van uitbuiting móet in stand gehouden worden.’

Jarenlang leek de Europese nachttrein ten dode opgeschreven. Toch breidt het nachtnet zich weer uit, dankzij een Oostenrijkse treinwerkplaats en zorgen over het klimaat. Een kroniek van een onverwachte wederopstanding.

De groep gepensioneerde mannen van Hoefijzers tegen Rechts uit het Berlijnse Neukölln verzamelt maandelijks. Ze poetst gedenkstenen op, verwijdert stickers met nazistische leuzen en hakenkruizen van muren. ‘Ook wij staan op vijandenlijsten van gewelddadige neonazi’s.’

Donkere wolken pakken zich samen boven het vrijhandelsverdrag dat de Europese Unie wil afsluiten met het Zuid-Amerikaanse handelsblok Mercosur. Zelfs de Duitse regering twijfelt ondertussen of de overeenkomst in de huidige vorm wel getekend kan worden.

Precies vijf jaar geleden legden de VN-lidstaten de sdg’s op tafel: de duurzame ontwikkelingsdoelen, de handleiding voor een duurzame toekomst tegen 2030. MO* kijkt onder de sdg-motorkap in de Berlijnse wijk Treptow-Köpenick.

‘Een wolf in schaapskleren’, klinkt het over BlackRock. De grootste vermogensbeheerder ter wereld, met miljarden aan aandelen in de fossiele brandstoffenindustrie, mag de EU adviseren over bindende duurzaamheidsregels voor de bankensector. En dat roept op zijn minst vragen op.

Soja is big business. De Europese Unie wil minder afhankelijk worden van klimaatonvriendelijke soja uit Brazilië, en wil daarom meer eiwithoudende gewassen gaan telen in Oekraïne. Maar een groot deel van de uit Oekraïne geëxporteerde soja bestaat uit verboden ggo-soja. 

Diplomaten en juridische experts van over de hele wereld buigen zich over een revolutionair nieuw VN-verdrag waarin ze bindende regels voor internationale bedrijven willen vastleggen. Maar Europa voelt er niet veel voor. ‘Dat de EU weigert aan te schuiven is een teleurstelling. Altijd een grote mond opzetten over mensenrechten, maar geen verantwoor ...