‘We adviseren u om de app Al Munasiq niet te downloaden. Hij is gelanceerd door Israël in de bezette Palestijnse gebieden. Hij schendt de privacy en kan leiden tot andere schendingen van de mensenrechten.’ Welkom in surveillance-staat Israël, dat zijn tentakels spreidt over de rest van de wereld.

De meeste Eritreeërs die asiel aanvragen in België krijgen internationale bescherming. Dat laat hen toe om hier een veilig leven op te bouwen, ver van ‘het Noord-Korea van Afrika’. Maar er blijven vaak duizenden kilometers tussen hen en hun gezinnen.

Wat hebben de uitgebuite Roemeense tomatenpluksters op Sicilië te maken met wat er op ons bord ligt? Meer dan u denkt, zegt auteur Sien Volders. Ze schreef er zelfs een boek over: “Oogst”. In gesprek met MO* koppelt ze het verhaal aan haar baan in de Belgische opvangstructuren voor daklozen.

Advocate Marie Doutrepont schreef een boek dat iedereen nú moet lezen, ook Vlaamse politici. ‘Wie haar getuigenissen heeft gelezen, kan zich niet langer verschuilen achter snelle en gemakkelijke commentaren over gelukzoekers in vluchtelingenkamp Moria.’

Ook dit jaar kende mooie momenten. MO*redactrice Tine Danckaers blikt terug op een warme junidag in 2020, toen ze een ontmoeting bijwoonde tussen een kunstenares en een sterrenkundige. Het onderwerp van gesprek: de onderschatte kracht van de zon.

Al was het een snertjaar, MO* probeert het af te sluiten met een positieve noot. Tine Danckaers vond dat terug tijdens haar enige reportage van 2020. In Utrecht vond ze een begeesterend verhaal over hoe mensen zonder, een dak én toekomstperspectief krijgen.

‘Dit boek is gewoon Holland.’ Zo staat het op de oranje achterflap van de laatste roman van de Nederlandse-Iraakse schrijver Rodaan Al Galidi. Dat gewone Holland en zijn volk zijn niet zomaar te doorgronden voor wie als buitenstaander het land binnenkomt.

Afghanistan is een van de minst vreedzame landen ter wereld, en toch duwen Europa, Turkije en de omliggende landen mensen op de vlucht graag terug. De Europese Commissie maakt zich zelfs op om een onduidelijk akkoord met Afghanistan te vernieuwen, over de terugname van afgewezen Afghaanse asielaanvragers.

Een winter voor de deur. Een pandemie die door het land trekt. Enorme puinhopen die nog lang niet geruimd zijn. In die omstandigheden sluit Irak halsoverkop vluchtelingenkampen en stuurt het land mensen terug naar een huis dat er niet langer is.

Wat betekent de aanstelling van de “slachter van Syrië” als nieuwe Russische bevelhebber voor de oorlog in Oekraïne? Eerder onderzoek uit 2020 naar Syrisch-Russische aanvallen in Syrië van Human Rights Watch belooft weinig goeds. ‘Basisinfrastructuur wordt zodanig kapot gemaakt dat burgers breken.’

MO* sprak met twee Irakezen in België, die elkaar vonden in de kalligrafie, de ene als meester-kalligraaf, de andere als zijn leerling. Een gesprek over censuur, de kracht van beelden en de hoop van de Iraakse protesten. 

Als burgemeesters zouden regeren, zou de wereld er dan anders uitzien? De Amerikaanse politicoloog Benjamin Barber dacht van wel, het Nederlandse Utrecht bewijst dat het zo is. Een stadsverhaal over menslievendheid maar ook over eigenbelang.